Fotowoltaika coraz częściej przyciąga uwagę mieszkańców bloków, jak i spółdzielni. Do inwestycji w elektrownię słoneczną zachęca nie tylko niższa cena prądu, ale również prawne ułatwienia oraz dofinansowania. Ile to kosztuje? Jakie formalności trzeba spełnić? Czy warto? 

Fotowoltaika w bloku mieszkalnym 

Najwięcej instalacji prosumenckich montuje się na domach, ale wcale tak być nie musi. Warto wiedzieć, że mieszkańcy bloków również mogą zainwestować w fotowoltaikę i zasilać swoje mieszkania energią słoneczną. W tym przypadku prosumenci mają do dyspozycji dwa rodzaje powierzchni – dach i balkon. 

Sprawa nie wygląda tak prosto, jak w przypadku fotowoltaiki dla budynku jednorodzinnego. Chociaż montaż mikroinstalacji w bloku polega na podłączeniu dokładnie tych samych elementów, czyli modułów fotowoltaicznych i falownika. Jednak proces formalny wygląda nieco inaczej. 

Montaż paneli fotowoltaicznych w bloku – formalności 

Tak jak w przypadku innych mikroinstalacji o mocy do 50 kW, procedury i formalności związane z wdrożeniem instalacji są znacznie uproszczone. Po pierwsze prosumenci zwolnieni są z konieczności uzyskania pozwolenia na budowę. Nie dotyczą ich również regulacje miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Są jednak elementy, który pominąć nie można. 

Pierwszym koniecznym krokiem w przypadku inwestycji w fotowoltaikę w bloku mieszkalnym to zdobycie zgody na inwestycję od zarządu spółdzielni. To wynika z faktu, że wiele elementów budynków wielorodzinnych nie jest własnością prywatną, ale częścią wspólną. 

Zdarza się, że spółdzielnie wymagają sporządzenia opinii technicznej, w której zawarta będą: analiza miejsca i warunków montażu, dobór i opis wybranych podzespołów, a także kwestie związane z bezpieczeństwem. 

Po uzyskaniu zgody od spółdzielni (w tym często również innych mieszkańców bloku) dalsze formalności wyglądają analogicznie, jak w przypadku zakładania fotowoltaiki na domu jednorodzinnym. 

Kolejnym etapem jest zgłoszenie wniosku o przyłączenie instalacji do sieci. W tym celu należy wybrać operatora energetycznego i zgłosić chęć przyłączenia, dostarczając wniosek z odpowiednimi załącznikami, wymienionymi w ustawie Prawo energetyczne (art. 7 ust 8d4). Po rozpatrzeniu wniosku, operator wyda zgodę na przyłączenie. 

• Czy operator może odmówić przyłączenia mikroinstalacji do sieci? Dowiedz się więcej. 

Niemniej istnieje również druga opcja, czyli instalacja niepodłączona do sieci tzw. off-grid. W tym wypadku panele wytworzony prąd jest zużywany na bieżąco. 

Prosument indywidualny, lokatorski czy zbiorowy? 

W przypadku fotowoltaiki w bloku prosumentami mogą zostać mieszkańcy bloku lub zarządca budynku. W zależności od tego, mają oni do wyboru aż cztery modele biznesowe. Czym różnią się od siebie? 

Prosument indywidualny to najbardziej znany i popularny model. Niemniej na nim nie zarobimy na fotowoltaice. To dlatego, że zwykły prosument może wypłacić do 20% nadwyżek, a więc inwestycja w montaż większej instalacji niż ta, która zaspokoi potrzeby energetyczne nie ma sensu. 

Zupełnie inaczej jest w przypadku prosumenta lokatorskiego. Tutaj 100% energii oddawanej do sieci będzie rozliczana miesięcznie ze sprzedawcą według cen hurtowych i wpływać na konto właściciela. Co ważne, instalacja prosumenta lokatorskiego musi dotyczy części wspólnej budynku. 

• Dowiedz się więcej: Jak zostać prosumentem lokatorskim? Co z rozliczaniem energii?

Ostatnią opcją jest prosument zbiorowy, który polega na tym, że lokatorzy mają określony udział w większej instalacji. W tym przypadku zużycie energii przez udziałowców jest liczone z dokładnością godzinową. Na tej podstawie sprzedawca prądu przydziela wirtualnie prosumentowi moc, którą wyprodukowała jego część instalacji. 

Fotowoltaika balkonowa czy na dachu? 

Przed podjęciem decyzji o inwestycji warto zastanowić się, gdzie bardziej opłaca się umieścić instalację fotowoltaiczną – na dachu czy balkonie. To zależy od wielu czynników, m.in.: ilości mieszkań, które mają korzystać z prądu wytworzonego przez instalację, a także dostępnej powierzchni. 

Warto wiedzieć, że w obu przypadkach formalności będą wyglądać podobnie, co wynika z faktu, że zarówno dach, jak i elementy balkonu (m.in. balustrady) są zaliczane jako części wspólne. 

Wybierając miejsce dla instalacji, dobrze mieć świadomość, że wydajność fotowoltaiki balkonowej zależy od dostępnej powierzchni, a także położenia paneli. Najprawdopodobniej nie będzie ona w stanie pokryć w całości zapotrzebowanie na energię elektryczną nawet jednego mieszkania. Zazwyczaj na powierzchni balkonu montuje się od 1 do 4 paneli (każdy to moc około 0,3 kWp). Dla porównania, dla pokrycie zapotrzebowania gospodarstwa domowego potrzeba mniej więcej 10 paneli PV. 

Zalety fotowoltaiki w bloku mieszkalnym 

Konkretne korzyści instalacji fotowoltaicznej w bloku zależą od jej typu (miejsca montażu, przyłączenia do sieci, części budynku, które z niej korzystać). Wśród zalet najczęściej wymienia się:

• obniżenie kosztów eksploatacji części wspólnych, 
• obniżenie opłat mieszkańców za energię elektryczną,
• sprzedaż nadwyżki energii, 
• zwiększenie atrakcyjności budynku, 
• ochrona środowiska i poprawa jakości powietrza. 

Ile kosztuje fotowoltaika dla bloku mieszkalnego?

Trudno przewidzieć dokładną cenę za fotowoltaikę w bloku, ponieważ – jak w przypadku każdej instalacji – cena zależy od mocy i ilości paneli PV. Jeśli montujemy większą instalację na dachu budynku to jej cena z pewnością będzie wyższa niż fotowoltaiki balkonowej. 

Standardowy koszt za dwa panele PV z montażem (moc ok. 0,6 kWp) to około 4000 zł. 

Dofinansowanie na fotowoltaikę w bloku 

W przypadku fotowoltaiki balkonowej nie możemy liczyć na wsparcie finansowe. Taka instalacja będzie zbyt mała, aby zgłosić ją do programu Mój Prąd dedykowanego prosumentom. 

Na dotację mogą liczyć prosumenci lokatorscy, na których czeka budżet w wysokości ponad 448 mln zł. Głównym elementem wsparcia będzie Grant OZE dla właścicieli i zarządców budynków wielorodzinnych na zakup, montaż, budowę nowej instalacji odnawialnego źródła energii lub modernizację instalacji odnawialnego źródła energii, w wyniku której zainstalowana moc instalacji wzrośnie o co najmniej 25%. Dofinansowanie nie może przekroczyć 50% poniesionych kosztów. 

Dowiedz się więcej: Prosument lokatorski – ruszył nabór wniosków. Dofinansowanie do fotowoltaiki i termomodernizacji dla spółdzielni mieszkaniowych. 

Źródła: muratorplus.pl, muratordom.pl, enerad.pl

Fot. główne: Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.