W kategorii zanieczyszczonego powietrza polskie miasta mają się czym pochwalić. Wyniki z analizy Państwowego Monitoringu Środowiska wskazują miejsca najbardziej dotknięte smogiem. Kto znalazł się w czołówce?

Z raportu wynika, że im bliżej gór, tym gorzej. Problem smogu dotyka często turystyczne miejscowości, usytuowane u podnóża gór, a także mniejsze miasta, miasteczka, aż po większe miasta. Dane pomiarowe wykonywane w 2019 roku wykazały, gdzie wielokrotnie przekraczane były dopuszczalne normy jakości powietrza. 

Najwyższe, roczne stężenie benzo(a)pirenu w 2019 roku odnotowano w Nowym Targu i wyniosło 18 ng/m3. Norma to 1 ng/m3. Z kolei miastem, w którym odnotowano największą liczbę dni z przekroczeniem dobowego poziomu dopuszczalnego pyłu PM10 była Pszczyna. A takich dni było 106 na 365. Ciekawą zmianą w rankingu jest nagła nieobecność Krakowa, który wypadł z listy smogowych rekordzistów. Szacuje się, że jest to spowodowane dużą skalą wymiany pieców i wprowadzenia zakazów palenia w kopciuchach.

Jak mówi Piotr Siergiej, rzecznik PAS, cykliczna ocena jakości powietrza w  Polsce ma mobilizować i alarmować o realnych zagrożeniach zdrowotnych spowodowanych smogiem. Rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego dostrzega, jak wiele pozostaje do zrobienia w kwestii uwolnienia Polski od zanieczyszczeń:

– Poziomy zanieczyszczenia wielokrotnie przekraczają dopuszczalne normy. W niektórych z miast widać duże zaangażowanie lokalnych władz np. Rybnika. Niestety w innych miejscowościach z listy działania samorządów w walce ze smogiem pozostawiają wiele do życzenia – pisał w komentarzu do badań.

Podhalański smog

W Nowym Targu odnotowano 1800% rakotwórczego benzo(a)pirenu (BAP) w powietrzu, podobnie było w zeszłym roku (2018). W innych miastach stężenie tej trującej substancji przekraczało od 700 – 1800% dopuszczalnych norm. Alarm bije coraz głośniej, ponieważ rakotwórcze związki zabijają.

Change the weather – nowy projekt w angielskich mediach informuje o zanieczyszczeniach powietrza

Ale nie tylko Nowy Targ zmaga się z problemem smogu. Zanieczyszczenie powietrza zauważalne jest także w małych wsiach, na przykład we wsi Godów, w której mieszka zaledwie 2000 mieszkańców. Odnotowano tam roczne stężenie benzo(a)pirenu w ilości 8 ng/m3 (norma to 1 ng/m3).

Jakością powietrza i sytuacją smogową w Przyczynie jest oburzona przedstawicielka Alarmu Smogowego z tego śląskiego regionu:

– Zawstydzający jest fakt, że moje miasto drugi rok z rzędu plasuje się na pierwszym miejscu – mówi Aleksandra Antes-Szewczyk, aktywistka Pszczyńskiego Alarmu Smogowego. – Nasza pozycja w rankingu powinna dać wszystkim do myślenia – zarówno mieszkańcom jak i włodarzom. 

Przyczyna i jej mieszkańcy cierpią wskutek zanieczyszczeń powietrza. Przekroczenie norm czystości powietrza zauważył tu nawet sąd, przyznając w jednym z wyroków, że miasto nie może pobierać opłaty klimatycznej, bo panujący tu klimat zdominował smog. Pisaliśmy o tym tutaj.

Najczyściej nad Bałtykiem

Mieszkańcy Gdyni i Sopotu mogą cieszyć się najczystszym powietrzem i najmniejszą ilością smogowych dni w ciągu roku. Tutaj powietrze jest czyste praktycznie przez cały rok. Nic dziwnego, że Gdynianie są zadowoleni ze swojego miejsca zamieszkania, co wielokrotnie było przedmiotem ankiet i sond ulicznych.

Jeśli cię nie ma na liście, nie znaczy, że jesteś czysty

PAS podkreśla, że do rankingu PMŚ dostały się regiony, znajdujące się w najgorszej sytuacji smogowej. Ale brak innych miast i wsi na liście nie oznacza, że mieszkańcy oddychają czystym powietrzem. Na wysoki poziom smogu w regionach Polski ma wpływ powolne tempo zmian wymiany kopciuchów, spalanie śmieci w gospodarstwach domowych oraz duża ilość spalin z transportu.

 – Skuteczna walka z zanieczyszczeniem powietrza wymaga współpracy na linii rząd i samorząd. Rząd powinien zapewnić odpowiednie programy finansowe, a samorządy, że to wsparcie wraz z informacją o potrzebie wymiany kotłów trafi do mieszkańców – powiedział Andrzej Guła, lider PAS.

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.