Za sprawą sektora odnawialnych źródeł energii powstają nowe miejsca pracy, a na rynku pracy w Polsce dochodzi do kolejnych transformacji. Jakich pracowników potrzeba w branży OZE i jakie kwalifikacje powinni posiadać kandydaci? Sprawdź, jaka jest przyszłość pracy w sektorze zielonej energii.

Rynek pracy OZE

Zgodnie z danymi przedstawionymi przez Międzynarodową Agencję Energetyki Odnawialnej (IRENA) w branży OZE na koniec 2016 roku pracowało ponad 9,8 mln osób na całym świecie, co oznacza wzrost o 1,1% w stosunku do roku 2015. Największy udział w rynku pracy w sektorze zielonej energii mieli pracownicy z branży fotowoltaiki (3,1 mln, ponad 50% zatrudnionych tu osób to mieszkańcy Chin). Na drugim miejscu uplasowała się branża biopaliw – ok. 1,7 mln osób, a na kolejnych – energetyka wodna (1,5 mln) i wiatrowa (1,2 mln). W 2019 roku liczba pracowników sektora OZE wynosiła 11,5 mln, a już w 2020 roku zatrudniał on 12 mln osób. 

Mimo pandemii COVID-19 w wielu krajach nastąpił rozwój energetyki. To sprawia, że dla specjalistów z branży budowlanej, OZE czy bankowości dostępna jest atrakcyjna praca. Ochrona środowiska stała się jednym z priorytetów nie tylko w Polsce, ale i w innych państwach (m.in. ze względu na ostrzeżenia ekologów oraz zalecenia Unii Europejskiej), co zaś przyczynia się do transformacji zachodzących na rynku pracy. 

Należy jednak zauważyć, że rozwój branży OZE skutkuje spadkiem zatrudnienia w górnictwie – ze względu na pozyskiwanie zielonej energii oraz z uwagi na ochronę środowiska i powodów ekonomicznych zamyka się kolejne kopalnie, a wraz ze stopniowym zanikaniem górnictwa spada zapotrzebowanie na przedstawicieli tego sektora. 

Zgodnie z publikacją Ministerstwa Gospodarki „Projekt ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii z dnia 26.07.2012. Ocena Skutków Regulacji” przewidywano utworzenie ok. 80 tys. miejsc pracy w OZE do 2020 roku i likwidację ok. 20 tys. miejsc pracy w górnictwie, co oznacza zwiększenie się rynku pracy o 60 tys. miejsc. 

Nadzieja dla pszczół? Łąki fotowoltaiczne ratunkiem dla zapylaczy

Kto znajdzie pracę w OZE?

Inwestycje w branży OZE oraz rozwój firm przyczyniają się do rozwoju rynku pracy. Zatrudnienie w sektorze rośnie, a wraz z nim wzrasta zapotrzebowanie na usługi związane z produkowaniem urządzeń wykorzystywanych na rynku zielonych technologii, a także modernizowaniem i serwisowaniem istniejących. Z tego względu potrzebni są m.in. pracownicy branży budowlanej. Ponadto na pracę mogą liczyć przedstawiciele sektora bankowości oraz energetyki (przede wszystkim energetyki wiatrowej i fotowoltaiki).

Szczególnie cenieni są wykwalifikowani i doświadczeni specjaliści z dużą wiedzą. W kolejnych latach wśród poszukiwanych zawodów znajdą się między innymi: 

• technik biogazownik, 
• monter pomp ciepła, 
• technik energetyk energii wiatrowej, 
• monter kolektorów słonecznych, 
• serwisant urządzeń energii odnawialnej, 
• projektant instalacji energetyki odnawialnej, 
• specjalista IT (np. programista) na rynku elektroenergetycznym, 
• inżynier, 
• windykator,
• sprzedawca/przedstawiciel handlowy z sektora OZE. 

Wymagania do pracy w OZE

Przedstawiciele Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji zauważają, że nowe miejsca pracy wymagać będą od kandydatów nowych kwalifikacji, szczególnie zawodowych. Co zatem powinien umieć idealny pracownik? Szczególnie przydatna będzie wiedza dotycząca: 

• produkcji, eksploatacji i serwisu urządzeń wykorzystujących odnawialne źródła energii, 
• montaż wspomnianych urządzeń, 
• kompleksowe doradztwo dotyczące rozwiązań w branży OZE. 

By umożliwić osobom młodym zdobycie wymienionych kwalifikacji, należy dopasować ofertę kształcenia do rynku pracy – zauważają eksperci z Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji. Konieczne jest zatem teoretyczne i praktyczne wykształcenie przyszłych pracowników sektora zielonych technologii. 

Zgodnie z analizami specjalistów najbardziej pożądani będą absolwenci techników, zasadniczych szkół zawodowych i szkół wyższych, którzy będą posiadali wiedzę związaną z sektorem energetyki odnawialnej. Ponadto firmy odnotowują duże zapotrzebowanie na kursy dla pracowników, szczególnie z branży instalacyjno-budowlanej, dzięki którym zdobędą oni informacje na temat zastosowań technologii OZE oraz tego, jakie są sposoby na zwiększenie efektywności energetycznej. Kształcenie potrzebne będzie zatem nie tylko na poziomie podstawowym czy ponadpodstawowym, ale także dla dorosłych – również tych, którzy obecnie zatrudnieni są w sektorze zielonej energii. W szkoleniach powinni uczestniczyć też nauczyciele, w tym nauczyciele praktycznej nauki zawodu w branży energetycznej, budowlanej, grzewczej i sanitarnej. 

Najciekawsze i najbardziej przełomowe rozwiązania OZE w Polsce i na świecie w 2021 roku

Przyszłość pracy w branży energetyki

Instytut Energii Odnawialnej w 2016 roku szacował, że do 2030 roku w Polsce może powstać 77 tys. nowych miejsc pracy w OZE i aż 18,5 mld zł zysków do budżetu państwa z branży związanej z produkcją paneli fotowoltaicznych. Rozwój sektora odnawialnych źródeł energii pozytywnie wpłynie na rynek pracy. Zdaniem Elżbiety Ciepuchy, kierownik Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji w ŁCDNiKP, w kolejnych latach OZE będzie jednym z najważniejszych obszarów aktywności gospodarczej. Wiąże się z tym zwiększające się zapotrzebowanie na pracowników oraz określone kwalifikacje. 

Według dyrektora generalnego Międzynarodowej Agencji Energetyki Odnawialnej (IRENA) transformacja gospodarcza, również energetyczna, powinna być sprawiedliwa oraz sprzyjająca zaangażowaniu społeczeństwa, a na rynku pracy OZE powinno dbać się o równe szanse dla mężczyzn i kobiet, a także o zapewnienie zatrudnienia osobom młodym. Zdaniem ekspertów z IRENA w latach 2020-2030 utworzonych zostanie 24-25 milionów nowych miejsc pracy (w tym czasie zlikwidowanych będzie 6-7 milionów stanowisk), a do 2050 roku liczba osób zatrudnionych w sektorze OZE może wzrosnąć do 43 milionów.

Według przedstawicieli Obserwatorium Rynku dla Pracy w celu zapewnienia dostępu do wykwalifikowanej kadry pracowniczej konieczne jest wypracowanie nowych kierunków kształcenia oraz szkolenia zawodowego i takie skonstruowanie programów, które odpowie na potrzeby pracodawców. By zapewnić odpowiednie kwalifikacje osobom młodym, konieczna jest współpraca placówek oświatowych z pracodawcami.

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.