Lewicowy kandydat Luiz Inácio Lula da Silva wygrał wybory w Brazylii. Przejmie stery po prawicowym prezydencie Jairze Bolsonaro, który m.in. zezwolił na większą wycinkę i eksploatację Amazonii. Lula deklaruje walkę o zaprzestania wylesiania. Czy kondycja zielonych płuc Ziemi ma szansę się zmienić?

Poprzednie kadencje Luli

Lula był już dwukrotnie prezydentem Brazylii, w latach 2003-2011. Początkowo cieszył się ogromnym poparciem, głównie ze względu na swoje działania na rzecz poprawy kondycji krajowej gospodarki, wdrożenia reform socjalnych i ograniczania korupcji. Pod koniec jego pierwszej kadencji sytuacja gospodarcza w kraju zaczęła się polepszać. Lula wykorzystał potencjał surowcowy, by doraźnie pomóc najbiedniejszym. Później jednak został oskarżony o korupcję i pranie brudnych pieniędzy, w związku z czym spędził nawet 19 miesięcy w więzieniu. Zarzucano mu także doprowadzenie Brazylii do stanu głębokiej recesji. Prezydentura jego następczyni Dilmy Rousseff nie przyniosła nic lepszego, a dodatkowo spadek cen surowców sprowadził na kraj wiele problemów. 

5 krajów odpowiada za szkody klimatyczne w wysokości 6 bln dolarów

Bolsonaro niszczy Amazonię

W 2019 roku władzę przejął Jair Bolsonaro, skrajnie prawicowy nacjonalista i denialista klimatyczny. Z powodu sowich kontrowersyjnych wypowiedzi był porównywany do Donalda Trumpa, a nawet nazywany „tropikalnym Trumpem”. Budował swoją pozycję na trzech filarach: rodzina, kościół i armia. Co możemy wymienić jako grzechy główne jego kadencji? Ograniczył wydatki na agencje naukowe i środowiskowe, zwolnił ekspertów ds. środowiska, osłabił prawa rdzennej ludności i pozwolił na większą wycinkę oraz eksploatację Puszczy Amazońskiej. Zachęcał wręcz do działalności rolniczej i wydobywczej na terenach lasów równikowych. Znacznie zmniejszył finansowanie agencji federalnych, które zajmowały się egzekwowaniem prawa środowiskowego. W ich kompetencjach leżało m.in. nakładanie kar pieniężnych na rolników i drwali, którzy łamali przepisy dotyczące ochrony środowiska. Oficjalnie wyśmiewał ochronę przyrody, co tylko rozbudziło nielegalnych drwali czy kłusowników do popełniania przestępstw, którzy też nie obawiali się kar.

Za czasów Jair Bolsonaro w Amazonii wycięto lub spalono ponad 2 mld drzew, co daje średnią 15 na sekundę! Wylesianie zwiększyło się o ponad 70%. 

DRK wystawia na aukcję lasy deszczowe wielkości Wielkiej Brytanii pod wydobycie ropy i gazu

Powrót Luli szansą dla Amazonii

Wygrana Luli to szansa dla kraju i natury. Chociaż jego wybór jest bardzo blisko granicy błędu statystycznego. Zagłosowało na niego 50,9% Brazylijczyków, a na prezydenta Jaira Bolsonaro 49,1%. Mając na względzie liczebność kraju – ponad 200 mln, różnica głosów jest niewielka. Lula przejmuje władzę w trudnym okresie. Zadłużenie PKB kraju wynosi 78%, a Brazylia mierzy się z wysoką inflacją. Prognozy ekonomistów dają jednak nadzieję na lepsze. Gospodarka kraju opiera się na surowcach, których znaczenie w związku z inwazją Rosji na Ukrainę wzrosło.

Ważnym aspektem działalności nowego prezydenta będzie ochrona środowiska. Już teraz zapowiedział walkę z nielegalnym wycinaniem lasów oraz opowiada się za przyspieszeniem przemian na rzecz zwiększenia wykorzystania energii pochodzącej z odnawialnych źródeł.  

– Brazylia jest gotowa wznowić swoją wiodącą rolę w walce z kryzysem klimatycznym, chroniąc wszystkie nasze zasoby, zwłaszcza Puszczę Amazońską. Za naszych rządów udało nam się ograniczyć wylesianie o 80%. Teraz będziemy walczyć o zaprzestanie wylesiania – powiedział.

“Brazylia jest gotowa wznowić swoją wiodącą rolę w walce z kryzysem klimatycznym, chroniąc wszystkie nasze zasoby, zwłaszcza Puszczę Amazońską. Za naszych rządów udało nam się ograniczyć wylesianie o 80%. Teraz będziemy walczyć o zerowe wylesianie.” @LulaOficial #EUMercosur pic.twitter.com/8UZBfrMlN6

— Green REV Institute (@InstituteRev) October 31, 2022

To zadanie z pewnością nie będzie łatwe, również ze względu na brak funduszy w brazylijskich agencjach ochrony środowiska. Z wyzwaniem, jakim jest nielegalna wycinka, rządy Brazylii mierzą się już od dziesięcioleci, niestety bezskutecznie. 

Działanie Luli na rzecz Amazonii podczas wcześniejszych kadencji pozwala jednak wierzyć, że nie są to tylko deklaracje. Wówczas zmniejszył wylesianie o 72%! Oczywiście trzeba pamiętać, że nie wszystkie jego decyzje były podyktowane troską o naturę. Przypomnijmy, że zgodził się na budowę wielkiej tamy hydroelektrycznej w Amazonii. Doprowadziło to do zniszczenia siedlisk rzecznych i wysiedlenia rdzennej ludności.

• Czytaj także: O problemach lasów tropikalnych – relacja z Borneo

Rola lasów deszczowych dla świata

Amazonia nie tylko spowalnia tempo globalnego ocieplenia, lecz odpowiada także za produkcję ok. 6% tlenu w skali światowej. Działa jak naturalny pochłaniacz dwutlenku węgla, neutralizując ogromne ilości gazów cieplarnianych. Ponadto lasy deszczowe są domem dla 3 milionów gatunków roślin i zwierząt oraz miliona rdzennych mieszkańców. 

Wiecznie zielone lasy deszczowe Amazonii nazywane są „zielonymi płucami Ziemi” i pełnią kluczową rolę dla przetrwania wielu gatunków i zachowania bioróżnorodności tego unikalnego miejsca na naszej planecie.

Pożary w Amazonii: najgorsze otwarcie sezonu od dekady

Dlaczego wylesianie postępuje? Tropikalne lasy są wycinane m.in. ze względu na budowę dróg, hodowlę bydła, rolnictwo czy górnictwo. Wycinkę przyśpiesza popyt na takie produkty jak wołowina czy soja. Brazylia jest największym eksporterem wołowiny na świecie.

Deforestacja, czyli wylesianie, oznacza nie tylko mniej tlenu w atmosferze. Niestety w czasie wycinki i wypalania lasów uwalniany jest dwutlenek węgla. Badania pokazują, że lasy Amazonii mogą w rzeczywistości emitować więcej dwutlenku węgla, niż go pochłaniają. Brazylia jest szóstym co do wielkości emitentem gazów cieplarnianych na świecie i czwartym największym w historii.

źródła: ziemianarozdrozu.pl, Szymon Bujalski – dziennikarz dla klimatu, money.pl/gospodarka, rp.pl, noizz.pl

fot. Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.