Natalia Piórecka stworzyła wyjątkowy projekt foteli i krzeseł z materiału, który jest w 100% biodegradowalny, a w kontakcie z drobnoustrojami rozkłada się. Jej projekt możemy bez wahania nazwać ekologicznym rozwiązaniem przyszłości. O jakim materiale mowa? 

Zastosowanie grzybni w architekturze

Grzyby, zwłaszcza we wnętrzach nie kojarzą nam się pozytywnie. Natalia Piórecka przełamuje to myślenie i udowadnia, że grzybnia w architekturze może mieć wiele ciekawych zastosowań. Ale po kolei. 

W przypadku Natalii przygoda z projektowaniem zaczęła się od pasji do rysunku, która później przerodziła się zainteresowanie wzornictwem i architekturą. Ukończyła architekturę na Newcastle University w Wielkiej Brytanii, potem przez kilka lat pracowała w zawodzie w Londynie.

– Obecnie kontynuuję studia magisterskie w Bartlett School of Architecture na University College London (UCL) na kierunku Bio-Integrated Design, który jest nietypowym połączeniem architektury z naukami przyrodniczymi, między innymi z biologii czy chemii – powiedziała w rozmowie z portalem Świat OZE.

 Jeszcze w trakcie studiów licencjackich Natalia zaczęła zastanawiać się nad wykorzystaniem grzybni w projektach.

– Zafascynowana potencjałem, jaki oferuje grzybnia postanowiłam zgłębić dalej temat tworzenia tego materiału i jego możliwej aplikacji. Zaczęło się od spekulacyjnych projektów i wielu testów materiałowych, poprzez tworzenie obiektów codziennego użytku, jak lampy czy meble, po badanie potencjału w skali architektonicznej, które obecnie kontynuuję – wyjaśnia Natalia.

Zrównoważone projektowanie

Ekologia to jeden z najważniejszych aspektów w pracy Natalii.

– W swoich projektach skupiam się na zacieraniu granic między naturą, wzornictwem i architekturą oraz poszukiwaniu rozwiązań czerpiących z natury, poczynając od samej koncepcji projektu, przez integracje naturalnych procesów czy materiałów – mówi.

To zdecydowanie wyróżnik zrównoważonego projektowania. Natalia łączy badania naukowe, środowiskowe i eksperymentalne. Tworząc swoje projekty zgłębia możliwości jakie oferuje natura oraz to jak mogłyby być one wprowadzone do codziennego życia, otaczających nas obiektów, poczynając od produktów czy elementów architektury.   

Zanim powstała seria prototypów MYCOsella, Natalia starała się zrozumieć warunki wzrostu grzybni, zgłębiała sposób jej produkcji i możliwe aplikacje. Następnie zaczęły się testy z połączeniem różnych materiałów od metalu po drewno. Ostatecznie powstał prototyp krzesła składający się wyłącznie z kompozytu na bazie grzybni.   

Użyty w projekcie materiał został wyizolowany ze środowiska naturalnego, w taki sposób, by nie zniszczyć i nie naruszyć jego otoczenia. Następnie został wyhodowany w laboratorium i przetransferowany do substratu, aby utworzyć kompozyt. Co ciekawe, przy tworzeniu kompozytu można wykorzystać wiele odpadów poprodukcyjnych z płodów rolnych, takich jak chociażby konopie, słoma czy drewno.

Jak powstaje konkretny model? Grzybnia umieszczana jest przez Natalię w formie, z której powstaje dany mebel. Materiał rośnie sprawiając, że mebel w pewnym sensie sam się formuje i nabiera wytrzymałości. Cały proces trwa około 3-4 tygodnie.

• Czytaj także: Ubrania szyte z grzybni? Popularne marki stawiają na nowy rodzaj biomateriału

• Poznaj firmę Ecovative, która naprawdę zna się na grzybach. Buty z grzyba? A może ściany domu? Czemu nie! Ecovative zrobi z grzyba prawie wszystko

Grzybnia i jej wykorzystanie w architekturze

Grzybnia jest dosyć wszechstronna i stosowana w wielu branżach od rolnictwa przez medycynę po architekturę. Obecnie prowadzi się także badania nad filtrującymi i oczyszczającymi właściwościami grzybni oraz jej ścisłej relacji ze środowiskiem. Grzybnia w procesie rozkładu jest w stanie częściowo rozłożyć substrat na którym jest uprawiana, działając jak naturalny „klej”.

Dzięki tym silnie spajającym właściwościom grzybni możemy stworzyć obiecujący kompozyt. Jest on wytrzymały i niezwykle lekki, nie zawiera żadnych toksycznych substancji i co ważniejsze nie zostawia żadnego śladu w środowisku, przyczyniając się do redukcji produkowanych odpadów zaśmiecających nasze otoczenie. 

– Samo zastosowanie materiału jest obecnie intensywnie badane nie tylko przez naukowców, ale również i projektantów czy architektów, szacując możliwości strukturalne materiału. Pojawiły się już takie elementy jak „grzybowe cegły” czy izolacja termiczna i oczywiście meble. Materiał ma również funkcje regeneracyjne, będąc w stanie spajać się sam ze sobą poprzez tak zwany „bio-welding”. Dalej badam materiał pod kątem integracji grzybni jako część systemu budowlanego – mówi projektantka.        

Meble z grzybni w każdym domu

Czy to oznacza, że już niedługo mamy szansę kupić taki ekologiczny zestaw mebli z grzybni do domu? Na pewno, ale nie tak szybko. Materiał jest stosunkowo nowy i jego pełna komercjalizacja oraz wprowadzenie na rynek wymaga czasu i dalszych wyspecjalizowanych testów.

– Wiele aspektów tego kompozytu jest obecnie ogromnym obiektem zainteresowania naukowców, którzy skrupulatnie badają materiał pod względem jego aplikacji. Już teraz wiemy, że materiał ma ogromny potencjał na stałe zagościć w naszym otoczeniu. Sama działając na granicy dziedziny nauki i designu jestem zafascynowana możliwościami, jakie oferuje praca z grzybnią – przyznaje Natalia.

Ważnym aspektem komercjalizacji jest również sama estetyka. Projektantka tłumaczy, że ważne jest zapoznanie się z osobliwym charakterem materiału, chociażby poprzez używanie znajomych nam elementów i form. 

– Niezwykła jest też sama rola natury podczas procesu projektowania, gdyż każda wyprodukowana kopia jest paradoksalnie unikalna. Sam fakt, że prototyp MYCOsella jest funkcjonalnym meblem, potwierdza, że w niedalekiej przyszłości, możemy spodziewać się więcej podobnych rozwiązań – dodaje.

Projekt powstał w 2019 i od tamtego czasu zdobył już wiele cennych nagród, m.in.: „Winner of the  Ecovative’s #Mycelium Design Contest ” (New York, USA), „Winner Green Concept Award 2022” w kategorii Interior and Lifestyle. Był także prezentowany na wielu wystawach takich jak Munich Creative Business Week (MCBW), CIFF: The China International Furniture Fair i [Rebel/Reverse Design] w Sustainable Design (Materials) Museum (SDMM) w Guangzhou oraz „The Protection of Yangtze River, Exhibition of The Sustainable Practice” w Xiaoting District Yichang City.

Naczynia z grzybni alternatywą dla plastikowych jednorazówek

Zachęcamy do śledzenia Natalii w jej mediach społecznościowych oraz wsparcia jej dalszej pracy artystycznej w serwisie Patronite.

Instagram, Linkedin, Behance

zdjęcia: dzięki uprzejmości Natalii Pióreckiej

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.