Powietrze w Polsce jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych na świecie, a za każdym razem gdy temperatura spada grubo poniżej zera, wybucha ogólnonarodowa walka ze smogiem. Walkę z nim po ostatnich wydarzeniach zapowiada nawet Premier Beata Szydło.

Problem smogu i notorycznego przekraczania norm stężenia pyłu zawieszonego w powietrzu dostrzegają władze lokalne. Prezydent Rybnika podjął decyzję o zawieszeniu we wtorek i środę w ubiegającym tygodniu zajęć we wszystkich szkołach w mieście. W nocy z 8. na 9. stycznia w Rybniku stacja pomiarowa wskazała stężenie pyłu zawieszonego 1563 µg/m3, co oznacza, że norma została przekroczona o 3126%! W Krakowie już czwarty dzień z rzędu wprowadzono darmową komunikację miejską dla kierowców, ze względu na zły stan powietrza (kilkaset % powyżej normy).

Najgorsze powietrze jest na południu Polski, ale problem dotyczy całego kraju. 8. stycznia w Warszawie w południe na ul. Marszałkowskiej normy zostały przekroczone o 800%. W stolicy również wprowadzono darmową komunikację miejską dla kierowców – ale ogłaszanie darmowych przejazdów w kilku większych miastach w kraju nie rozwiąże problemu smogu. Co robią władze aby poprawić stan powietrza w całej Polsce?

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznacza na poprawę jakości powietrza w Polsce około 10 mld zł. Środki unijne i krajowe są dostępne w kilkunastu działaniach i programach priorytetowych, koordynowanych i tworzonych przez NFOŚiGW. Program o nazwie Region to tylko jedna z propozycji NFOŚiGW na ograniczenie niskiej emisji i podniesienie efektywności energetycznej w Polsce. Fundusz pracuje cały czas nad nowymi kierunkami finansowania inwestycji dotyczących poprawy efektywności energetycznej i zrównoważonego rozwoju OZE, związanych z ochroną powietrza. Są to przede wszystkim: geotermia,  rozwój potencjału OZE, samowystarczalność energetyczna (w tym na poziomie gmin, a więc finansowanie lokalnej infrastruktury produkcji i dystrybucji energii, np. z małych elektrowni wodnych, biomasy, biogazu, geotermii itp.), a także elektromobilność oraz transport zrównoważony.

17. stycznia rząd zajmie się problemem smogu. Premier Beata Szydło zobowiązała przewodniczącego Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, wicepremiera Mateusza Morawieckiego do przedstawienia rekomendacji, które przyczynią się do poprawy jakości powietrza w Polsce.

Receptą na poprawę jakości powietrza w naszym kraju może być zakaz sprzedaży starych pieców, tzw. „kopciuchów” i jednoczesne wprowadzenie systemu dofinansowań do kupna nowoczesnych pieców (niektóre samorządy już same wprowadziły takie rozwiązania), a także wsparcie energetyki odnawialnej, np. dotacji na zakup instalacji fotowoltaicznych. Kolejną możliwością jest budowa elektrowni atomowej – jak wynika z sondażu Ministerstwa Energii – aż  61% Polaków popiera takie rozwiązanie. Wsparcie budowy elektrowni wodnych, wiatrowych, geotermalnych, wsparcie elektromobilności – możliwości do walki ze smogiem jest wiele, ale trzeba je wdrażać na większą niż obecnie skalę.

Najbardziej realnym wydaję się wsparcie dla energetyki rozproszonej i wprowadzenie dotacji na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych. Słońce jest największym i najbardziej wydajnym dostępnym ludzkości źródłem energii.  Wyprodukowana przy pomocy paneli fotowoltaicznych energia jest czysta i ekologiczna. Prognozuje się, że energia z paneli słonecznych będzie najbardziej rozpowszechnionym źródłem energii w przyszłości. Według analiz Bloomberg New Energy Finance spadające koszty produkcji energii ze słońca oraz wzrost efektywności paneli PV, pozwalają sądzić, że w ciągu najbliższych 10 lat średnia globalna cena energii elektrycznej ze słońca stanie się tańsza niż ta z węgla. Na energię słoneczną stawiają również Polacy. Łączna ilość wszystkich przydomowych instalacji fotowoltaicznych w Polsce na koniec 2015 roku wynosiła 4738. Tylko w pierwszej połowie 2016 roku do sieci podłączono ponad 5,8 tys. nowych elektrowni fotowoltaicznych.

Walka ze smogiem to równocześnie możliwość dużego zarobku dla firm działających w branży odnawialnych źródeł energii. Doświadczenie uczy, że za dotacjami rządowymi idą duże pieniądze. Na walce ze smogiem mogą zarobić producenci autobusów elektrycznych – Solaris, Ursus, producenci kotłów nowej generacji, producenci wież wiatrowych – np. Stocznia Gdańska, czy wreszcie firmy zajmujące się fotowoltaiką – np. Columbus Energy S.A. – spółka notowana na giełdzie NewConnect. Columbus Energy planuje w latach 2016-2020 sprzedać i zamontować ponad 34 tys., a do 2022 r. ponad 60 tys. instalacji fotowoltaicznych. Ten sektor odnawialnych źródeł energii ma największy potencjał rozwoju i największe perspektywy na duże zyski. Szczególnie po wejściu w życie nowelizacji ustawy o OZE 1. lipca 2016 roku, wprowadzającej korzystne zmiany dla fotowoltaiki, zachęcające do zakładania przydomowych mikroinstalacji fotowoltaicznych.

Czy powstanie nowy „Plan Morawieckiego” do walki ze smogiem? Musimy poczekać do 17. stycznia, aby poznać pomysły Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów na poprawę jakości powietrza w Polsce.

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.